Gmina Scinawa

Gmina Ścinawa

Powierzchnia: 164 km kw.
Ludność: około 10.000
Zabytki: kościół gotycki z XV wieku, dworzec
z XIX wieku
Autor: Gmina Ścinawa

Buszkowice, Chełmek Wołowski, Dąbrowa Środkowa, Dębiec, Dłużyce, Dziesław, Dziewin, Jurcz, Krzyżowa, Lasowice, Parszowice, Przychowa, Redlice, Ręszów, Sitno, Turów, Tymowa, Wielowieś, Zaborów.

1.Buszkowice – (niem. Hochbauschwitz) wieś w Polsce w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

2.Chełmek Wołowski (niem. Kulmikau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

3.Dziesław (niem. Deichslau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

4.Dziewin (niem. Dieban) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Historia

Po raz pierwszy osada o nazwie Devin wzmiankowana była w 1218 r. Stanowiła wówczas własność książąt piastowskich, którzy zbudować mieli tu dwór myśliwski. W 1287 r. Henryk III głogowski odsprzedał wieś lub jej część Ottonowi von Zedlitzowi. Odtąd aż do XVI w. właściciele tutejszych dóbr zmieniali się wielokrotnie. W 1508 r., w wyniku zamiany z książętami Albrechtem i Karolem z Podiebradu, Dziewin przeszedł w ręce braci Fryderyka i Zygmunta von Kanitzów. Od XVII w. dobra dziewińskie należały do rodziny von Mutschelnitz, by w 1721 r. przejść na własność rodziny von Schweinitz und Krain, w której to rękach pozostały aż do wywłaszczenia przez władze polskie w r. 1945.

Wieś dzieliła losy całego Dolnego Śląska, od 1526 r. przechodząc pod zwierzchnictwo Habsburgów austriackich, a od 1741 r. - Prus. Po przekazaniu Dziewina Polsce w 1945 r. jego ludność została wysiedlona do Niemiec i zastąpiona polskimi osadnikami.

5.Dąbrowa Dolna (niem.: Nieder Dammer) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

6.Dąbrowa Środkowa (niem.: Mittel Dammer) wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

7.Dębiec (niem. Dammitsch) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

8.Dłużyce (niem. Großendorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

9.Jurcz (niem. Jürtsch) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

10.Krzyżowa (niem. Kreischau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego.

11.Lasowice (niem. Lehsewitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego.

12.Parszowice (niem. Porschwitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Kościół w Parszowicach

13.Przychowa (niem. Preichau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Zabytki

We wsi znajduje się zabytkowy kościół p.w. św. Wawrzyńca z XII w. gruntownie przebudowany w XVIII w.

14.Redlice (niem. Rädlitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

15.Ręszów (niem. Ransen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. Ręszów leży około 11 km na wschód od Lubina, jakieś 4 km od Ścinawy i 60 km od Wrocławia. W czasach komunistycznych w Ręszowie istniało Państwowe Gospodarstwo Rolne (PGR). Według danych z 2006, wieś miała 290 mieszkańców. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

16.Sitno (niem. Neudorf bei Steinau an der Oder) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie legnickim.

17.Turów (niem. Thauer) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego.

18.Tymowa (niem. Thiemendorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie legnickim.

Zabytki

Kościół Najświętszej Marii Panny z początku XIV wieku (detale i układ wskazują na VIII wiek)
Kościół Matki Bożej Bolesnej z lat 1709-1745
Krzyże pokutne XIV-XVI w. stawiane przez zabójców na miejscu zbrodni
Dwór z 1911 roku

19.Wielowieś (niem. Bielwiese) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa.

W Wielowsi zachowały się ruiny barokowego pałacu z 1727 r. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego.

20.Zaborów (niem. Lamperdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1945-1947 nazywała się Grodziszcze. We wsi znajduje się pałac (w ruinie) oraz park o założeniach krajobrazowych z jednym z największych w tym regionie platanów klonolistnych i licznymi okazałymi dębami szypułkowymi, tują zachodnią i białodrzewem (pomniki przyrody). Wieś z osadą Grzybów tworzy jedno sołectwo.W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego.
Herb gminy Ścinawy